Intro

De bodem kan ons veel vertellen over de geschiedenis van Noord-Holland. Archeologische vondsten en sporen wijzen ons op de vroegere bewoners van Noord-Holland en het landschap waarin zij leefden.

Een deel daarvan zien wij nu nog terug in onze eigen leefomgeving. De Noord-Hollandse canon van de archeologie vertelt de geschiedenis van Noord-Holland aan de hand van de archeologie. Deze kun je beleven in Archeologiemuseum Huis van Hilde in Castricum en nu dus ook online nalezen. Interessant voor mensen die na een bezoek aan Huis van Hilde meer willen weten. Het magazine is nadrukkelijk ook gericht op leerkrachten in het basis- en voortgezet onderwijs.

Het kan fungeren als inhoudelijke kennisbron over de geschiedenis van de eigen provincie en als voorbereiding op een bezoek aan het Archeologiemuseum. Het magazine koppelt de Noord-Hollandse geschiedenis aan de tijdvakken van het geschiedenisonderwijs. Zo geven we de geschiedenis van Noord-Holland en haar bewoners door aan een nieuwe generatie.

Een jonge onderzoeker in het ArcheoLab

Archeologiemuseum Huis van Hilde

Archeologiemuseum Huis van Hilde in Castricum is het bezoekerscentrum van het archeologisch depot van de provincie Noord-Holland. In Huis van Hilde maken bezoekers in een permanente tentoonstelling kennis met de archeologie van Noord-Holland aan de hand van archeologische vondsten. Deze variëren van scherven aardewerk, metaalvondsten en menselijke skeletten tot boomstamkano’s en sarcofagen. De tentoonstelling laat ook levensechte mensfiguren zien als illustratie van de vroegere bewoners van Noord-Holland. De meeste mensfiguren zijn gemaakt op basis van echte skeletten. Door onderzoek en reconstructie kregen zij hun gezicht terug. Ze worden getoond met passende kleding, sieraden en (soms) wapens.

Archeologiecentrum Huis van Hilde

Er is in de tentoonstelling veel aandacht voor het landschap waarin deze bewoners leefden. Dat was voortdurend in beweging onder invloed van water. Via beeldschermen kun je veel achtergrondinformatie en kaartmateriaal bekijken. Huis van Hilde biedt naast de permanente tentoonstelling nog veel meer. Ieder jaar zijn tijdelijke tentoonstellingen te zien, maandelijks wordt een speciale vondst van de maand uitgelicht. In het ArcheoLab kunnen bezoekers echte en nagemaakte archeologische vondsten aanraken en bekijken en jonge bezoekers kunnen zelf meedoen aan archeologisch onderzoek in de ArcheoHotspot. Zij helpen daar met het sorteren van materiaal uit opgravingen.

Leerlingen op de ‘tribune’ in Huis van Hilde

Educatie en schoolbezoek

De provincie vindt educatie over de geschiedenis en archeologie van Noord-Holland belangrijk. De geschiedenis vertelt ons over het ontstaan van de landschappen, de dijken, de steden en dorpen. We kunnen veel leren van het verleden, ook voor de toekomst. Huis van Hilde is uitermate geschikt voor schoolbezoek. Leerlingen van de basisschool of het voortgezet onderwijs beleven een leuke en leerzame ochtend of middag en leren veel over de wetenschap archeologie. Archeologie is een verzameling van de schoolvakken aardrijkskunde, biologie, scheikunde en geschiedenis en kan een aanvulling vormen op deze lessen.

De lespakketten van Huis van Hilde sluiten aan bij de kerndoelen en tijdvakken van het geschiedenisonderwijs en de Canon van Nederland. In overleg met de leerkracht kan een specifiek onderwerp centraal staan (bijvoorbeeld voeding, een tijdsperiode, onderzoek, natuur of gebruiksvoorwerpen). Canon van de Noord-Hollandse archeologie helpt de leerkracht bij de voorbereiding van het schoolbezoek en kan gebruikt worden in de klas. Huis van Hilde ligt direct naast station Castricum en is dus erg goed met het openbaar vervoer te bereiken.

Huis van Hilde gezien vanaf station Castricum

Huis van Hilde biedt een aantal lespakketten aan die passen bij een specifiek leerjaar. Daarnaast zijn altijd lessen op maat mogelijk.

Wat vind je in de Canon van de Noord-Hollandse archeologie

Archeologie staat centraal in deze canon. Het is daarom goed de archeologie eerst wat verder toe te lichten. Wat houdt deze wetenschap precies in, wanneer graven archeologen iets op en wanneer juist niet? Met welke onderzoekstechnieken werken archeologen? En in welke perioden delen archeologen de tijd in? Dit alles lees je op de pagina Archeologie. Daarna behandelen we iedere archeologische tijdsperiode. We starten bij de Prehistorie en eindigen bij de laatste archeologische tijdsperiode: de Nieuwe tijd. Onderaan of bovenaan je scherm zie je alle perioden op een rijtje.

In iedere periode lees je over:

  • Het landschap van Noord-Holland: Hoe vormde het land zich, waar stroomde water en waar lag de kustlijn?
  • De bewoners van Noord-Holland: Hoe leefden de bewoners en waar lagen hun nederzettingen?
  • Een archeologische topvondst die te zien is in Huis van Hilde
  • De mensfiguren die in Huis van Hilde te zien zijn uit deze periode
  • Intussen in de rest van de wereld. Wat gebeurde er in deze periode in andere delen van de wereld?