Oer-IJ-lezing: Het landschap van de veengebieden in Laag Holland tijdens de late middeleeuwen

14-12-2023

Door: Drs. Ron van ‘t Veer

Tijdens deze lezing wordt ingegaan op het landschap dat de veenontginners in de late middeleeuwen aantroffen. Hun komst betekende een totale verandering van het natuurlijke hoogveenlandschap dat tot die tijd meer dan 3000 jaar aanwezig was geweest. Over de toestand van het landschap en wat voor invloed de ontginners hierop hebben gehad, is letterlijk niets opschreven. In de veenbodem zit echter de hele landschapshistorie tot aan de eerste ontginningen opgeslagen in de vorm van fossiele plantenresten. Deze plantenresten en de aard van de bodem vertellen heel veel over de vroege geschiedenis. Door vergelijkingen te trekken met moderne landschappen elders in Europa, kan een goed beeld worden verkregen wat de ontginners zo allemaal aantroffen. Bestond het land uit hoogveen of uit laagveen en lag het nog ver boven de zeespiegel toen zij arriveerden? Was er oerbos, heide of moeras, of was het landschap een mengelmoes van dit alles? Met behulp van zowel oude als moderne kaarten is het mogelijk om ook de invloed van de ontginners op dit landschap te achterhalen. Welke ontginningssporen zijn nog zichtbaar en vertellen iets over deze boeiende periode? Tenslotte gaan we ook in op de mogelijke oorzaken waarom de ontginningen eigenlijk zijn begonnen. Hoe kon het dat het veenlandschap bijna 3000 vrijwel ongeschonden aanwezig was, terwijl binnen een periode van niet veel meer dan twee eeuwen het totaal veranderd was?

Drs. Ron van ‘t Veer is landschapsecoloog en veenonderzoeker. Hij heeft zich gespecialiseerd in de planten- dierengroei van de huidige en vroegere veenlandschappen van West-Nederland en hoe zij reageren op de invloed van de mens.

Waar? Archeologiemuseum Huis van Hilde
Wanneer? donderdag 14 december
Hoe laat? De lezingen beginnen om 20.00 uur, het einde is rond 21.45 uur. Het museum gaat open om 19.15 uur.
Kosten? 10 euro per lezing. Dit is inclusief bezoek aan het museum en koffie/thee in de pauze. Met Museumkaart is de toegang 5 euro.
Tickets? Klik hier om je tickets te reserveren (aanmelden is verplicht i.v.m. max aantal plaatsen)