Bedriegertjes uit de Beemster Vondst van de Maand

01-08-2019 tot 10-08-2019

In de nieuwe Vondst van de Maand vitrine in Huis van Hilde staat ‘Weelde uit de Beemster centraal’. In de vitrine liggen overblijfselen uit één van de grootste en belangrijkste buitenplaatsen in Noord-Holland: buitenplaats Leeuwenplaats. Gepresenteerd worden enkele fraai gedecoreerde wandtegels, een bord van Italiaanse faience met daarop de initialen ‘JvS’ en een vloerfragment afkomstig van de zogenaamde ‘bedriegertjes’. De laatste is een bijzondere tuinversiering bestaande uit kleine fonteintjes onopvallend verwerkt in de kiezelvoer, waarmee via een waterspel indruk kon worden gemaakt op verraste bezoekers. De vondsten zijn afkomstig van het archeologisch onderzoek in de Middenbeemster. De gratis toegankelijke, tijdelijke presentatie is vanaf 6 november te bewonderen in Huis van Hilde.
Rijke kooplieden

Rondom Amsterdam bouwden rijke kooplieden vanaf de 17e eeuw op grote schaal indrukwekkende buitenplaatsen. Deze werden gebruikt door de welgestelde families om te ontsnappen aan de stank en drukte van de grote stad. Het strak verkavelde polderlandschap, zoals in de Beemster, sloot goed aan bij de ideeën uit die tijd over geordende natuur. De buitenplaatsen werden dan ook geometrisch en strak aangelegd met mooie bijpassende tuinen. Omstreeks 1770 vond er een verandering plaats in het natuurbesef en werd vooral de vrije natuur nagestreefd. Hier paste het strakke polderlandschap niet bij. Dit resulteerde erin dat vrijwel alle buitenplaatsen in de Beemster werden verlaten en afgebroken, vrijwel zonder een spoor achter te laten.

De sporen die wel achterbleven werden tijdens archeologisch onderzoek in de Middenbeemster in 1985 gevonden. Door de resten zijn we veel te weten gekomen over één van de grootste en belangrijkste buitens, buitenplaats Leeuwenplaats, en de bezitter Jan van der Straten. In de vitrine wordt tevens een reconstructietekening van Buitenplaats Leeuwenplaats getoond.

De provincie beheert de Noord-Hollandse archeologische collectie en exposeert en beheert de vondsten in Huis van Hilde in Castricum. Om de collectie breed toegankelijk te maken voor iedereen verschijnt er regelmatig een uitgave in een reeks archeologische publicaties. De nu verschenen publicatie behandelt het archeologisch onderzoek naar de verdwenen buitenplaats Leeuwenplaats. De publicatie is gratis te downloaden op de website van het provinciaal depot voor archeologie en is in beperkte oplage te koop in de winkel van Huis van Hilde.