Eeuwenoude sarcofaag met hijskraan uit museum getild

En waar is de deksel gebleven?

Hoe verhuis je voorzichtig een eeuwenoude sarcofaag die honderden kilo’s weegt? Vandaag is bij museum De Turfschuur in Kolhorn een hijskraan ingezet om een meer dan 500 kilo wegende zandstenen sarcofaag die daar binnen staat, naar de verhuiswagen te verplaatsen. Nadat de kist is gerestaureerd, zal deze worden opgenomen in de archeologische collectie van de provincie Noord-Holland bij museum Huis van Hilde in Castricum.

De verhuizing is een goede gelegenheid om aandacht te vragen voor de deksel van de sarcofaag. Het is namelijk onduidelijk waar die is gebleven. Wie denkt te weten waar deze deksel is, kan contact opnemen via onderstaande contactgegevens.

12e-eeuwse kist
De sarcofaag is in 1988 gevonden tijdens werkzaamheden op De Kruisakker. Daar stond

oorspronkelijk de in 1968 afgebroken Nederlands Hervormde-kerk van Barsingerhorn. De stenen kist stamt uit de twaalfde eeuw. Hij stond enige jaren tentoongesteld in de kerk van het Noord-Hollandse dorp Haringhuizen, waarna hij in het museum in Kolhorn terecht kwam.

De sarcofaag is gemaakt in Midden-Duitsland. Het vervoer naar de afnemers ging meestal per schip. Dit verklaart waarom de zware kisten vaak vooral in Noord-Nederland rond het huidige IJsselmeer te vinden zijn.

Sarcofagen werden in de middeleeuwen gebruikt om overledenen te begraven. Nadat het lichaam volledig was ontbonden, werden de overgebleven botten opgeschoven of afzonderlijk in een kistje ter aarde besteld. Zo was er ruimte voor een volgend overleden familielid. Om het ontbindingsproces te versnellen had elke sarcofaag een afvoergootje en 1 of 2 gaten in de bodem.

Meerdere sarcofagen in collectie

De provincie Noord-Holland heeft meerdere middeleeuwse grafplaten en sarcofagen in de collectie. Twee ervan, afkomstig uit Etersheim en Hem, zijn te zien in archeologiemuseum Huis van Hilde te Castricum. Voordat deze sarcofaag in Castricum komt, gaat hij eerst nog op reis naar het Limburgse Heerlen voor restauratie.

Wilt u meer informatie of weet u waar het deksel is?
Neem contact op met Martin Veen, beheerder Provinciaal Depot voor Archeologie, via  veenmc@noord-holland.nl.